تاریخچه
با توجه به نقش برجسته محصولات باغی در اقتصاد کشور و به منظور آموزش و تعلیم افراد خبره در زمینه های مختلف تولید گیاهان باغی از جمله سبزیکاری، گلکاری، میوه کاری و دیگر زمینههای مرتبط این گرایش در دانشکده علوم کشاورزی بنا نهاده شد که هم اکنون به صورت یک گروه آموزشی به تربیت نیروی متخصص مورد نیاز کشور در کلیه سطوح آموزش عالی مشغول است.
باغبانی علم، هنر و توانایی تولید گیاهان باغبانی است که به مطالعه جنبه های مختلف تولید گیاهان باغی می پردازد. هدف اصلی در دوره کارشناسی آموزش نیروی متخصص در زمینه تولید محصولات باغی و در دوره کارشناسی ارشد تربیت پژوهشگران مورد نیاز در این بخش می باشد. همچنین در دوره دکتری نیز هدف تربیت نیروهای توانمند و کارا در زمینه تجزیه و تحلیل مسایل و مشکلات باغبانی که قابلیت حل آنها را داشته باشند.
گروه علوم باغبانی دانشگاه گیلان در سال ۱۳۶۶ با پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی فعالیت خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۷۷ دوره کارشناسی ارشد و سال ۱۳۸۴ دوره دکتری علوم باغبانی راه اندازی شد. در حال حاضر سالانه ۲۵ نفر دانشجوی کارشناسی، ۲۰ دانشجوی کارشناسی ارشد در چهار گرایش میوه کاری، گیاهان زینتی، سبزی کاری و گیاهان داروئی می پذیرد. در ضمن هر سال بین۲-۱ دانشجوی دکتری در گرایش میوه کاری، سبزی کاری و گیاهان زینتی می پذیرد.
با توجه به نقش برجسته محصولات باغی در اقتصاد کشور به خصوص در بخش صادرات غیر نفتی و به منظور آموزش و تعلیم افراد خبره در زمینههای مختلف تولید و اصلاح گیاهان باغی منجمله سبزیکاری، گلکاری، میوه کاری، گیاهان دارویی و دیگر زمینههای مرتبط این گرایش در دانشکده علوم کشاورزی بنا نهاده شد که هم اکنون به صورت یک گروه آموزشی به تربیت نیروی متخصص مورد نیاز کشور در کلیه سطوح آموزش عالی مشغول است.
برنامه های پیش بینی شده برای آینده :
طول دوره و شکل نظام آموزشی:
طول دوره کارشناسی ۴ سال بوده و حداکثر طول دوره ۶ سال است.
دوره کارشناسی ارشد ۲ سال بوده و در مواردی تا ۳ سال میباشد که یک سال آن آموزشی و بقیه پژوهشی میباشد.
دوره دکتری تخصصی ۴ سال است که در مواردی تا ۶ سال میباشد. دو ترم از این دوره آموزشی است و دانشجو در صورت موفقیت در این دوره پس از کسب حد نصاب نمره زبان و گذراندن امتحان جامع و دفاع از پروپوزال پیشنهادی وارد مرحله پژوهشی میشود.
برنامه آموزشی گروه باغبانی:
دروس تخصصی که گروه علوم باغبانی در هر نیمسال ارائه می کند:
دروس دوره کارشناسی علوم باغبانی ۱۴۱ واحد است که در طی ۴ سال و حداکثر تا ۶ سال ارائه می گردد (حداقل این دوره سه و نیم سال و حداکثر شش سال است) که دانشجو بر اساس توانایی ها و محدودیت ها می گذراند. تعدادی از دروس این دوره شامل دروس عمومی (معارف اسلامی، زبان و ادبیات فارسی، زبان انگلیسی، تنظیم خانواده و….)، دروس پایه (شیمی، فیزیک، ریاضی، گیاهشناسی) و برخی دروس اصلی (آمار و احتمالات، ماشینهای کشاورزی) توسط اساتید گروه علوم باغبانی ارائه نمیشود.
دوره کارشناسی ارشد علوم باغبانی، این دوره شامل ۳۲ واحد درسی است که ۲۶ واحد آن درس های تخصصی و ۶ واحد پایان نامه است. دانشجویان حداقل در ۲ سال و حداکثر در ۳ سال این دوره را میگذرانند و در یکی از گرایشهای میوه کاری، گیاهان زینتی، سبزیکاری و گیاهان داروئی فارغ التحصیل میشوند.
دوره دکتری Ph.D گروه علوم باغبانی، گروه علوم باغبانی برنامه دوره دکتری را در گرایش های میوه کاری، سبزیکاری، گلکاری تنظیم کرده است تا مبتنی بر مطالعات فیزیولوژیک، ژنتیک مولکولی و اصلاح و فیزیولوژی پس از برداشت و بیوشیمی از سال ۱۳۸۴ دانشجوی دکتری داشته باشد. گروه برای بالا بردن کیفیت این دوره، روابط علمی خود را با دانشگاه ها و مراکز پژوهشی داخل و خارج توسعه داده است. به همین منظور از انجام پروژههای مشترک پژوهشی و مطالعاتی و تبادل استاد و دانشجو استقبال می کند.
فعالیت‌های پژوهشی و علمی گروه :
اعضای هیات علمی گروه علوم باغبانی در گرایش های تخصصی خود به شرح زیر مشغول فعالیت های پژوهشی هستند.
تعدادی از مهم ترین طرح‌های اجرا شده و در دست اجرا در گروه باغبانی :
– تعیین بهترین زمان آبیاری در زراعت بادام زمینی. سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران،
– بررسی کاشت و تعیین سازگاری تعدادی از سبزیها پس از برداشت برنج در منطقه ی گیلان. شورای پژوهش های علمی کشور.
– استخراج و تعیین نوع ترکیبات فنلی در پساب حاصل از کارخانجات روغن کشی زیتون.
– مقایسه خصوصیات شیمیایی و ترکیبات فنلی در سه رقم زیتون منطقه شمال.
– تعیین بهترین نوع پیوندک و تعیین زمان پیوند اسکنه ای در چای، وزارت جهاد کشاورزی
– تعیین بهترین ارتفاع هرس متوسط در چای، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان.
– بررسی توان ریشه زایی در ارقام سخت ریشه زای قلمه های توت، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی
– تعیین مناسب ترین زمان قلمه گیری در چای، سازمان چای کشور، وزارت جهاد کشاورزی
– تاثیر متیل جاسمونات و شوک دمایی در افزایش میزان رنگیزه آنتوسیانین و بهبود کیفیت میوه پرتقال خونی
– بررسی وضعیت گلخانه‌های استان گیلان، موانع و راهکارها، سازمان مدیریت و برنامهریزی استان گیلان،
– بررسی سازگاری گیاه هوهوبا در منطقه جنوب کشور
– طرح ازدیاد سوسن از طریق کشت بافت
– کشت و تولید درون شیشه‌ای دو رقم تجارتی گل داوودی، دانشگاه گیلان،
– بررسی امکان ریزازدیادی چای از طریق کشت جوانه‌های جانبی، دانشگاه گیلان
– بررسی سازگاری انواع گلابی در شرایط اقلیمی استان گیلان
همچنین برخی از توان های علمی گروه برای اجرای پروژههای پژوهشی و مطالعاتی به شرح زیر است:
– سبزیکاری در فضای آزاد و گلخانه، کشت‌های بدون خاک، پرورش قارچ‌های خوراکی و داروئی، پرورش سبزیجات لوکس
– فیزیولوژی پس از برداشت میوهها، سبزیجات و گل‌ها، چایکاری و فناوری چای، فرآوری چای
– کشت سلول و بافت، فیوژن پروتوپلاست، مطالعات سلولی و ژنتیک مولکولی، مطالعه مواد ثانویه متابولیسم، کاربرد اشعه و موتاژن‌ها و انتقال ژن برای اصلاح نژاد
– تنظیم کنندگان رشد، مطالعات بیوشیمیائی مواد آلی و مواد ثانویه متابولیسم
– فیزیولوژی گلدهی و تشکیل میوه، سال‌آوری درختان، فیزیولوژی بذر پایه و پیوندک، تنش‌های محیطی روی گیاهان از قبیل شوری، سرما، آلاینده‌ها و …..
– گلکاری، طراحی فضای سبز، فیزیولوژی پس از برداشت گل‌ها، ریز ازدیادی، اصلاح و مطالعات فیزیولوژیک
